Ik houd van overzicht, dus ik heb even een handig overzichtje gemaakt van al mijn ziektewinst. Geintje natuurlijk, ik heb ook gewoon ziektewinst. Zo kan ik iedere dag uitslapen (wat zou ik graag gaan werken!), ik heb altijd een excuus om een feestje af te zeggen (wat zou ik graag gewoon gaan), en ik hoef nauwelijks iets aan het huishouden te doen (afhankelijkheid is vreselijk).
Ziektewinst is een begrip dat geïntroduceerd werd door Freud. Iedere ziekte kan ziektewinst met zich meebrengen en indien nodig kan daar aandacht voor zijn in de behandeling. Maar de term is de laatste decennia ernstig misbruikt bij onverklaarde klachten. Zie bijv. deze column.
Er wordt meer en anders over gesproken dan bij verklaarde ziektebeelden. Alsof ziektewinst bij onverklaarde klachten een belangrijke in stand houdende factor is en alsof patiënten allemaal voordeel halen uit het ziek zijn. Nou, de nadelen zijn vele, vele malen groter.
Veel van onze patiënten hebben zowat hun hele leven verloren: hun werk, hobby’s, inkomen, sociale leven, relaties, spontaniteit, vanzelfsprekendheid, ga zo maar door. Er kán eventueel sprake zijn van ziektewinst, zoals het krijgen van een volledige uitkering, het hebben van minder verantwoordelijkheden, of het ontvangen van aandacht en hulp die er zonder ziekte niet zou zijn. Maar áls dat er al is, weegt het nog niet op tegen de enorme verliezen.
Wat ik vooral heb geleerd heb over ziektewinst: sta als arts/therapeut eerst eens stil bij al dat ziekteverlies. De winst is vaak zeer karig, maar het verlies enorm groot. Mijn enige échte ziektewinst is dat ik een betere arts ben geworden door mijn eigen ervaringen als patiënt. Oh, en ik kan hele dagen naar mijn hond turen en ben inmiddels een ster in medicijnen innemen. Als dat geen ziektewinst is! Jullie al zo’n handig overzichtje voor jezelf gemaakt?
~ Marlies
Reactie plaatsen
Reacties
De eerste keer dat ik met deze term te maken kreeg was ik helemaal perplex. Gekwetst ook. De hardheid en het totaal gebrek aan empathie. Bovendien een zoveelste manier om de in mijn geval gevolgen van een medische fout onder het kleed te schuiven. Ook mijn lijstje aan ziektewinst is leeg. Als buitenmens en ondanks chronisch ziekzijn zo op mijn 'liefst alles zelf doen en regelen' gesteld nu sinds tien jaar bedlegerig( 90%) en voor vrijwel alles afhankelijk. Niet te vergeten mijn privacy volledig kwijt. Ziektewinst? De vraag is; Wie wordt er rijk van ziekte? Wellicht zegt het meer over degene die de term ziektewinst gebruikt voor een ander dan over degene die ziektewinst verweten wordt.
Voordat ik mijn rolstoel had sleepte ik mezelf ooit naar een soort gymles voor chronisch zieken. Ik had van tevoren uitgelegd wat POTS is en dat ik alleen aan de liggende en een paar zittende oefeningen kon meedoen. Ik was al moe van het met OV er naartoe reizen, en de oefeningen waren eigenlijk te zwaar, maar toch zei ik ja toen ze vroegen of ik nog even wat bleef drinken. Maar toen ik vroeg of iemand dat dan voor me kon halen omdat ik echt niet meer kon staan, werd er gelachen en "ziektewinst!" geroepen. Ik ben nooit meer gegaan.